در صورتی که امور قضایی به نظر تخصصی در رابطه با موضوع نیاز داشته باشند، مراجع قضایی آن ها را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می دهد. گاهی اوقات ممکن است کارشناس دادگستری تخلف یا جرمی انجام دهد و به موجب آن یکی از طرفین یا هر دو متحمل ضرر شوند. در این شرایط می توان شکایت از کارشناس رسمی دادگستری را مطرح کرد.
کارشناس رسمی دادگستری کیست؟
دو دسته کارشناس در کارشناسی امور دادگستری مجوز دخالت دارند. کارشناسان دسته اول با احراز شرایط خاص قانونی از مرکز وکلا و کارشناسان رسمی قوه قضاییه یا کانون کارشناسان رسمی دادگستری، پروانه کارشناسی دریافت کرده اند. این دسته با عنوان کارشناسان رسمی دادگستری شناخته می شوند. کارشناسان دسته دوم پروانه کارشناسی ندارند و با عنوان کارشناس غیررسمی یا خبره شناخته می شوند.
کارشناسان رسمی دادگستری دسته دوم تنها در شرایط خاص امکان اظهار نظر دارند. از مهمترین این شرایط می توان به عدم وجود تخصص مورد نظر در کانون رسمی دادگستری اشاره کرد.
کارشناسان رسمی دادگستری تخصصی به طور کلی به 12 گروه زیر طبقه بندی می شوند:
- منابع آب و معادن
- ارزشیابی اموال منقول
- امور پزشکی و غذایی
- امور مالی
- امور وسائط نقلیه
- راه و ساختمان و نقشه برداری
- صنعت و فن
- فنون هنری
- کشاورزی و منابع طبیعی
- خدمات اداری و عمومی
- ایمنی و حوادث
- بیو و نانو تکنولوژی
دادگاه می تواند راسا یا به درخواست طرفین دعوا امور را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع دهد. در این قرارداد موضوعی که کارشناس باید در رابطه با آن اظهار نظر کند و مدت زمانی که کارشناس قادر به ارائه اظهار نظر می باشد، تعیین می گردد. پس از صدور قرار کارشناسی، انتخاب کارشناس مورد نظر و تعیین دستمزد دادگاه به کارشناس اخطار خواهد داد که در طول مدت تعیین شده نظر خود را اعلام کند. نظر ارائه شده کارشناس یه طرفین دعوا ارائه خواهد شد و طرفین باید در طول یک هفته از تاریخ ابلاغ به دفتر دادگاه مراجعه نمایند. طرفین دعوا پس از مشاهده نظر کارشناسی در صورت داشتن اعتراض برای اثبات یا نفی نظر کارشناسی باید آن را به صورت کتبی اعلام کنند. پس از اتمام زمان مشخص دادگاه پرونده را بررسی خواهد کرد و در صورت آمادگی رای نهایی را صادر خواهد کرد.
نحوه شکایت از کارشناس رسمی دادگستری چگونه است؟
به منظور طرح شکایت از کارشناس رسمی دادگستری شکواییه باید به صورت صحیح و قانونی تنظیم شود. به طور کلی می توان گفت تنظیم شکواییه سنگ بنای اقامه دعاوی کیفری می باشد. برای تنظیم انواع شکواییه از جمله شکواییه انتظامی و شکایت از جرایم کارشناسان می توان از وکلای متخصص و مسلط بر فرآیند ماهوی و شکلی امور قضایی کمک گرفت. با دریافت کمک از بهترین وکیل کیفری در تهران می توان در کوتاه ترین زمان ممکن به نتایج مطلوب دست یافت و حقوق از دست رفته خود را باز یافت.
در چه مواقعی می توان این شکایت را مطرح کرد؟
بین تخلف کارشناس و ارتکاب جرم ایشان تفاوت های قابل توجهی وجود دارد. در صورت مواجهه با تخلفات زیر می توان نسبت به طرح شکایت از کارشناس رسمی دادگستری اقدام کرد:
- عدم حضور به مراجع صالح در زمان مشخص بدون عذر موجه
- توسل کارشناس به معاذیر که خلاف آن ها اثبات شود.
- سهل انگاری در اظهارنظر حتی اگر در تصمیمات مراجع ذیصلاح موثر نباشد.
- ارائه اسناد و مدارک به افرادی که از لحاظ قانونی حق دریافت آن ها را ندارند یا خودداری از ارائه آن ها به افرادی که صلاحیت دریافت آن ها را داشته باشند.
- سوء رفتار و انجام کارهای خلاف شئونات شغلی
- نقض قوانین و مقررات در اظهارنظر خود
- انجام امور کارشناسی و اظهار نظر خلاف قانون
- انجام کارشناسی و اظهارنظر در اموری که صلاحیت آن را ندارد.
- انجام کارشناسی و اظهار نظر برخلاف واقعیت و تبانی با طرفین
- کارشناسی و اظهار نظر در رابطه با پروانه که اعتبار نداشته باشد.
- واگویی اسرار و افشا اسناد محرمانه
- اخذ وجه یا مال، قبول خدمات بیش از تعرفه دستمزد و هزینه تعیین شده در قوانین یا دستورات مراجع ذیصلاح
- انجام کارشناسی و اظهار نظر پس از اتمام زمان مقرر یا در شرایط محرومیت از حقوق اجتماعی
برای شکایت از کارشناس رسمی دادگستری به کدام مرجع باید مراجعه کرد؟
در صورت مواجهه با تخلف کارشناس رسمی دادگستری شاکی می تواند به دفتر کانون مربوطه مراجعه کرده و فرم کتبی شکایت از کارشناس رسمی دادگستری را تکمیل و امضا نماید. پس از ثبت، این شکایت به دادسرای انتظامی مرجوع خواهد شد و در صورت احراز تخلف دادسرا کیفرخواست صادر خواهد کرد. کیفرخواست به دادگاه انتظامی ارسال می شود. اگر وقوع تخلف ثابت نشود قرار منع تعقیب صادر خواهد شد. شاکی یا رئیس هیئت مدیره پس از صدور قرار منع تعقیب 30 روز فرصت دارد تا اعتراض خود را ثبت کند. در صورت اثبات جرم کارشناس دادگستری شاکی باید شکواییه تنظیم کند و دادگاه مسئول رسیدگی به پرونده خواهد بود.
مدارک مورد نیاز برای طرح این شکایت
به منظور طرح شکایت از کارشناس رسمی دادگستری باید مدارک و اسناد مورد نیاز را تهیه نمایید. از مهمترین مدارک مورد نیاز برای طرح این شکایت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نام و نشانی شاکی
- کارت شناسایی شاکی
- موضوع شکایت همراه با تصویر گزارش کارشناسی و مدارک مستند به تعداد کارشناسان همراه با نسخه اضافه کپی شده و به دبیرخانه ارسال شود.
- قرار کارشناسی یا دستور ریاست دادگاه
- رای دادگاه در صورت صدور
- اصل وکالتنامه همراه با تمبر غیرمالی
- سند مالکیت یا قولنامه کارشناسی ساختمان یا صلح تصادفات
لازم به ذکر است که کپی تمام مدارک غیر از وکالتنامه برای طرح شکایت از کارشناس رسمی دادگستری کفایت می کند.
مجازات تخلفات کارشناس رسمی دادگستری
در صورتی که تخلفات کارشناس رسمی دادگستری ثابت شد دادگاه ممکن است ایشان را به مجازات زیر محکوم نماید:
- توبیخ و درج در پرونده کارشناس در کانون
- محدود شدن اختیارات فنی کارشناس رسمی برای یک تا سه سال
- محرومیت از امر کارشناسی رسمی از یک ماه تا سه سال
- محرومیت از امر کارشناسی رسمی به صورت دائم
کلام آخر
همواره توصیه می شود برای شکایت از کارشناس رسمی دادگستری از توصیه ها و راهنمایی یک وکیل خبره و حرفه ای کمک بگیرید. به طور کلی می توان گفت علم حقوق از ظرافت و پیچیدگی های قنی زیادی برخوردار است و رسیدگی به پرونده های مختلف به بررسی دقیق موضوع و پیشینه علمی و تجربی نیاز دارد. رسیدگی به این پرونده ها همچون دیگر مسائل به منظور پیشبرد صحیح امور به متخصص نیاز دارد. در امور حقوقی گاهی اوقات افراد به دلیل عدم آگاهی از دانش حقوقی و پیچیدگی های آن مرتکب اشتباهاتی می شوند که زیان های غیر قابل جبران به همراه دارند. به همین دلیل است که توصیه می شود برای بهره مندی از تخصص، تجربه و دانش وکلا به آن ها مراجعه نمایید.
