بنچاق سند چیست و چه کاربردی دارد؟
یکی از نخستین موضوعاتی که بشر از بدو سکونت دائمی خود با آن درگیر بوده، موضوع مالکیت می باشد. محلی که انسان در تصرق خود دارد، باید از آن خودش باشد تا از تعرض پیشگیری شود. این یکی از موضوعاتی است که در جوامع مختلف، قواعدی برای آن تعیین شده است. اسناد مالکیت از جمله قواعدی هستند که در کشورهای مختلف به عنوان ابزار شناسایی مالکیت افراد بر املاک مورد استفاده قرار می گیرند. اسناد مالکیت در طول تاریخ در کشور عزیز ما ایران اسامی مختلف داشته است که از جمله آن ها می توان به سند رسمی، قولنامه، مبایعه نامه و بنچاق سند اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توان با بهترین وکیل ملکی در قزوین مشورت کرد.
بنچاق سند چیست؟
در گذشته پیش از تصویب قانون ثبت، بنچاق سند مالکیت بود. در زمان های قدیم، بنچاق سندی بود که توسط افراد باسواد نوشته می شد و علما و مراجع دینی آن را تایید می کردند. به طور کلی می توان گفت بنچاق ارزش سند مالکیت را داشت. در آن زمان در حقیقت، سند رسمی وجود نداشت و بنچاق ملک شناخته می شد. در حال حاضر نیز سندی به نام بنچاق وجود دارد، اما ارزش، معنا و کاربرد آن متفاوت شده است.
معنا و کاربرد بنچاق نیز پس از تصویب قانون ثبت، تغییر کرد. به طور کلی می توان گفت بنچاق سندی است که دفاتر اسناد رسمی آن را پس از نقل و انتقال رسمی ملک تنظیم می کنند. بنچاق در حقیقت به عنوان سند رسمی کاربرد دارد. تمام جزئیات، متعلقات و مشخصات ملک از قبیل شماره های آب، برق و تلفن در بنچاق با دقت ذکر می شوند و این موارد در دفترچه مالکیت یا سند منگوله دار وجود ندارند.
کاربرد بنچاق
بنچاق در گذشته، سند مالکیت بود در حالی که امروزه مشخصات ملک در آن درج می شوند. زمین، ملک مسکونی، تجاری و آپارتمان همگی بنچاق دارند. هنگام خرید ملک برای کسب اطلاع از تمام جزئیات، متعلقات و مشخصات ملک همچون شماره های آب، برق، تلفن و غیره باید بنچاق را مطالعه نمایید.
دلایل اهمیت بنچاق
بنچاق به عنوان یک سند رسمی و مدرکی از مالکیت ملک در زمان های گذشته از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده است. این سند نمایانگر جزئیات مربوط به خریدار، فروشنده، آدرس ملک و هزینه های صورت گرفته به طور کامل و دقیق است. بنچاق در حقیقت به عنوان مدرک قانونی و معتبر، ادعای مالکیت را برای فردی که آن را در اختیار دارد اثبات می کند. دلایل اهمیت این سند در معاملات املاک و مستغلات شامل موارد زیر می باشند:
1. تثبیت مالکیت
بنچاق با تایید قانونی و شرعی، برای تعیین مالکین شخص روی ملک کاربرد دارد. این سند از ادعاخای مالکیت نامشروع پیشگیری می کند. بنچاق به عنوان مدرک قابل قبول در دادگاه یا دیگر نهادهای قانونی، برای اثبات مالکیت کاربرد دارد.
2. احراز مالکیت
بنچاق شامل اطلاعات شخصی خریدار و فروشنده شامل نام، آدرس و دیگر مشخصات است. این اطلاعات به عنوان مدرک برای تایید هویت افراد کاربرد دارد و در صورت نیاز، برای اثبات هویت می توان از آن استفاده کرد.
3. قابلیت استناد
بنچاق به عنوان مدرک رسمی به صورت قانونی قابل ارجاع می باشد. در صورت مواجهه با اختلافات یا نیاز به اثبات مالکیتف می توان به آن مراجعه کرد و آن را به عنوان دلیل قانونی برای حمایت از ادعاها و حقوق مالکیت به کار برد.
مراحل تبدیل بنچاق به سند تک برگ
برای تبدیل بنچاق به اسناد تک برگ باید مراحل زیر را پیمود:
- مراجعه به دفتر ثبت اسناد رسمی
- ارائه مدارک از قبیل اصل سند مالکیت، اصل بنچاق، خلاصه معامله، مدارک هویتی و پاکت مخصوص که دفتر به شما ارائه داده به دفتر اسناد رسمی
اطلاعات توسط دفترخانه در سامانه ثبت اسناد ثبت می شوند و تمامی مدارک اسکن شده و به اداره ثبت ارسال می گردند. این مراحل را می توان از طریق سامانه پست پیگیری کرد و مدارک توسط دفتر اسناد رسمی به نماینده پست داده می شود. سند مالکیت باید در بازه زمانی 15 تا 40 روزه به نشانی اعلامی شما ارسال گردند.
مدارک مورد نیاز برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ
برای تبدیل بنچاق یا سند منگوله دار به سند تک برگ باید به دفترخانه یا دفتر ثبت اسناد مراجعه کرد. برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ به مدارک زیر نیاز خواهید داشت:
1. اصل سند مالکیت منگوله دار
هنگام مراجعه به دفاتر ثبت اسناد رسمی برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ باید اصل سند مالکیت منگوله دار را نیز به همراه داشته باشید.
2. ارائه آدرس دقیق و کد پستی ملک و کروکی ملک
آدرس دقیق و کد پستی ملک را باید به دفاتر اسناد رسمی ارائه داد.
3. اگر مالک ملک، خریدار جدید مالک باشد سند ابتیاعی
اگر خریدار جدید ملک هستید و می خواهید این سند را به نام خود بزنید، به ارائه مدارک هویتی و سند ابتیاعی خود نیاز پیدا خواهید کرد.
4. بنچاق و برگه خلاصه معامله
سند ابتیاعی بنچاق و برگه خلاصه معامله را باید به همراه داشت.
5. فرم درخواست سند تک برگ
گاهی اوقات شما باید فرم درخواست سند تک برگ را تکمیل نمایید و همراه با دیگر مدارک ارائه دهید. این فرم توسط دفترخانه یا دفتر ثبت اسناد مربوطه به مالک ارائه می گردد.
کلام آخر
در زمان های قدیم وقتی قرارداد بین دو طرف برای انتقال مالکیت اموال غیر منقول مثل زمین یا خانه منعقد می گردید، بنچاق به عنوان سند عادی در حضور افراد امین همچون مراجع تقلید و علما دینی تنظیم می گردید. به طور کلی می توان گفت بنچاق برگه ای بود که اطلاعات و شرایط قرارداد در آن یادداشت می شد و با مهر و امضا تایید می شد.
بنچاق به عنوان مدرک اثبات مالکیت در مواقع لزوم مورد استفاده قرار می گرفت. در برخی جوامع بنچاق به عنوان سند مورد استفاده قرار می گرفت، اما با توجه به پیشرفت و حساسیت مالکیت املاک در سیستم های قاتونی مدرن، برای اثبات مالکیت به سند رسمی و ثبت شده در دفاتر املاک و مالکیت نیاز خواهیم داشت. در بسیاری از سیستم های حقوقی مدرن بنچاق به تنهایی به عنوان سند رسمی معتبر شناخته نمی شود و افراد به استفاده از سند رسمی و ثبتی در این سیستم ها تمایل دارند.
