انواع وکالت نامه + نکات مهم برای تنظیم آن ها
در عصر جدید اکثر افراد به دلیل درگیری های روزمره خود و پیچیدگی های دنیای خود نمی توانند به تمام امور خود برسند. اعتماد به دیگر افراد برای سپردن امور به آن ها نیز سختی های خود را دارد. در برخی موارد نیز ممکن است از شخص مورد اعتماد شما سوء استفاده شود. این موارد باعث شده قانونگذار ساز و کاری طراحی کند تا افراد بتوانند امور خود را با شرایط خاص به دیگران بسپارند. اینجاست که وکالت نامه امور را تسهیل می سازد اما در صورت عدم آشنایی با ابعاد مختلف انواع وکالت نامه ممکن است با آسیب های جدی مواجه شوید.
آشنایی با انواع وکالت نامه
افراد از لحاظ قانونی حقوق و وظایف مختص به خود را دارند. افراد این حق را دارند تا هر مالی که می خواهند را خریداری نمایند یا مالی که مالک آن هستند را بفروشند. گاهی اوقات بنا به دلایل مختلف، می توانید این اجازه را به فرد دیگر بدهید تا به جای شما اعمال خاصی را انجام دهد. اعطای مجوز برای انجام امور قانونی از سوی موکل به وکیل، وکالت نامیده می شود. لازم به ذکر است که اقدامات وکیل، موکل را تحت تاثیر قرار می دهد. اما انواع وکالت نامه چیستند؟
وکالت نامه دولتی
یکی از انواع وکالت نامه ها، وکالت نامه دولتی می باشد که شامل نمایندگی دولت یا نهادهای دولتی در دادگاه ها و امور حقوقی مختلف می باشد.
قضایی
از دیگر انواع وکالت نامه، می توان به وکالت نامه قضایی اشاره کرد. این وکالت نامه به معنای نمایندگی افراد در دادگاه، رسیدگی به دعاوی حقوقی مختلف همچون مدنی، کیفری، خانواده و طلاق می باشد. وکالت امور جزایی از قبیل دفاع از حقوق متهم در دادگاه جزایی و پیگیری مراحل قضایی مربوط به پرونده های جزایی نیز به عنوان این نوع وکالت نامه شناخته می شود.
غیرقضایی
در امور ملکی از قبیل نمایندگی در خرید و فروش املاک، اجاره، رهن ملک و تنظیم قراردادهای مربوط به املاک از وکالت نامه غیرقضایی استفاده می شود. وکالت غیرقضایی در زمینه خانواده به مسائل مربوط به ازدواج، طلاق، نفقه، حضانت و تقسیم ارث می پردازد.
تام الاختیار
وکالت نامه تام الاختیار این امکان را به وکیل می دهد تا تمام امور مربوط به پرونده را بدون نیاز به تایید مجدد موکل انجام داده و تصمیمات لازم را اخذ نماید. در وکالت نامه تام الاختیار، وکیل برای انجام تمام اقدامات به نمایندگی از موکل اختیار کامل دارد.
بلاعزل
موکل در وکالت بلاعزل، حق عزل وکیل را از خود سلب کرده و تا زمان استعفا وکیل یا اتمام مدت وکالت ایشان، حق برکنار کردن وکیل از سمت وکالت را ندارید.
طبقه بندی وکالت نامه با توجه به نوع آن
وکالت نامه ها با توجه به نوع خود به سه دسته کلی طبقه بندی می شوند:
1. حقوقی
این نوع وکالت نامه به وکیل این مجوز را می دهد تا بر امور حقوقی فرد یا شرکت نظارت داشته باشد و به آن ها مشاوره حقوقی ارائه دهد.
2. مدنی
این نوع وکالت نامه بیشتر برای وکیل فعال در دادگاه های مدنی کاربرد دارد و به افراد با پرونده های حقوق مدنی تا حد زیادی کمک می کند.
3. وکالت خصوصی
وکیل با این نوع وکالت نامه می تواند به مشاوره و نظارت در امور تجاری و قراردادهای تجاری بپردازد.
طبقه بندی وکالت نامه ها بر اساس اختیارات وکیل
انواع وکالت نامه با توجه به اختیارات وکیل به ساده و تام االاختیار طبقه بندی می شوند. در وکالت ساده، موکل تمام اختیارات مورد نظر را کاملا دقیق در سند مشخص می سازد. لازم به ذکر است که وکیل در محدوده این اختیارات می تواند اقدام کند و امکان عملکرد خارج از محدوده برای ایشان وجود ندارد. در حالی که در وکالت نامه تام الاختیار، موکل تمام امور مالی و غیرمالی خود را به وکیل واگذار می کند. اختیارات دقیق وکیل در این نوع وکالت نامه ها نیز باید مشخص گردد. این تصور که وکالت نامه های تام الاختیار به تعیین اختیارات نیاز ندارند کاملا اشتباه است.
وکالت نامه های رسمی و عادی
انواع وکالت نامه های رسمی و عادی نیز وجود دارند. وکالت نامه رسمی سندی است که در دفترخانه های اسناد رسمی توسط طرفین تنظیم و ثبت می گردند. در حالی که وکالت نامه عادی، سندی است که به صورت غیررسمی بین طرفین تنظیم می گردد و در دفتر اسناد رسمی ثبت نمی شود. وکالت نامه عادی بین طرفین اعتبار کامل دارد، اما به عنوان سندی عادی در نظر گرفته می شود.
وکالت نامه های قضایی
انواع وکالت نامه از لحاظ قضایی نیز به سه دستی قضایی، مدنی و اتفاقی طبقه بندی می گردد:
- در وکالت نامه قضایی فرد برای پیگیری امور قضایی خود در دادگاه، دادسرا یا شورای حل اختلاف بهترین وکیل پایه یک دادگستری در تبریز و دیگر شهرها را انتخاب می کند. وکالت نامه قضایی تنها توسط وکلای دادگستری قابل اجرا و مجاز است.
- در صورتی که فرد دارای اهلیت فردی را برای انجام امور مالی یا غیرمالی در ادارات مختلف به عنوان وکیل استخدام کند، از وکالت نامه مدنی استفاده می کند. در این شرایط به وکیل دادگستری بودن نیازی نیست، اما اهلیت تمتع و استیفا برای وکیل ضروری می باشند.
- اگر وکیل انتخابی وکیل دادگستری نباشد، اما به عنوان کارشناس حقوقی بتواند برای بستگان خود از درجه دوم تا طبقه سوم با در دست داشتن مجوز دادگستری وکالت کند، از وکالت نامه اتفاقی استفاده می شود. در این شرایط کارشناس حقوقی تنها سه بار در سال می تواند وکالت فرد را بپذیرد.
نکات مهم تنظم وکالت نامه
هنگام تنظیم وکالت نامه باید مجموعه ای از نکات کلیدی را در نظر گرفت. از جمله این نکات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وضوح، صراحت و عدم وجود ابهام در متن وکالت نامه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این ویژگی ها از بروز سوء تفاهم پیشگیری می کند.
- تمام اطلاعات لازم از قبیل نام، نام خانوادگی طرفین، مشخصات ملک یا اموال مورد نظر باید در وکالت نامه به طور کامل ذکر گردند.
- تنظیم وکالت نامه باید طبق قوانین و مقررات جاری کشور انجام گیرد.
- در صورت نیاز باید از مشاوره حقوقی وکیل پایه یک دادگستری استفاده کرد.
کلام آخر
اسناد حقوقی مهم در زمینه های حقوقی و حفوف بشری مختلف، وکالت نامه نامیده می شوند. انواع وکالت نامه دارای قوانین و مقررات مختص به خود هستند و در تهیه و ارائه آن ها باید نهایت دقت به کار گرفته شود تا بتوان از حقوق و مصالح موکلان دفاع کرد.