نکاح شغار چیست و چه شرایط و احکامی دارد؟
یکی از انواع عقد نکاح که در آن مهریه برای زن تعیین نمی گردد، نکاح شغار یا همسرداری شغار می باشد. در این نوع نکاح، به جای مهریه بین دو خانواده تبادل ازدواجی صورت می گیرد. یک مرد در این نوع ازدواج می تواند خواهر یا دختر خود را به عنوان همسر به عقد با مرد دیگر درآورد و خود با خواهر یا دختر مرد مورد نظر ازدواج کند. در این رابطه می توان با بهترین وکیل خانواده در سمنان مشورت کرد.
نکاح شغار چیست؟
نکاح شغار، یکی از انواع عقد نکاح می باشد که در دوران قبل از اسلام رایج بوده است. امروزه نیز در برخی از کشورهای مسلمان این نوع عقد رواج دارد. در این نوع نکاح برای زن، مهریه تعیین نمی شود و به این صورت است که شخص دختر یا خواهر خود را به عقد شخص دیگر در می آورد. در مقابل نیز مرد دیگر دختر یا خواهر خود را نکاح ایشان در می آورد. معنای لغوی شغار، خالی است و این نکاح به این دلیل شغار نامیده شده است که خالی از مهریه برای زن می باشد.
مهریه زن در این نوع نکاح، کسب حق ازدواج با زن دیگر است. هر دو زن در این نوع نکاح از دریافت مهریه بی بهره می باشند. در حقیقت در این نوع عقد، مردان از مهریه سود می برند و زنان از نخستین حق مسلم خود بی بهره می مانند.
شرایط نکاح شغار
نکاح شغار در شرایطی منعقد می شود که دو زن به صورت همزمان، به عقد دو مرد دیگر در می آیند. در این نوع نکاح، مهریه هر یک از زنان، ازدواج با دیگری است. در این نوع عقد برای زنان، مهریه ای تعیین می شود که به خودشان تعلق ندارد. به این صورت از حقوق زن در ازدواج غفلت می شود. شرایط انعقاد این نوع نکاح چیست؟
1. رضایت طرفین
همانند دیگر ازدواج ها، در این نوع نکاح رضایت طرفین ازدواج باید به صورت آزادانه و با ارائه صورت گیرد. هیچ یک از طرفین نباید به انعقاد این نوع نکاح مجبور شوند.
2. شرایط قانونی
طرفین این نوع ازدواج، باید دارای شرایط قانونی ازدواج باشند. این شرایط قانونی شامل رسیدن به سن ازدواج، توافق خانواده ها و وجود شرایط ذاتی مورد نیاز برای ازدواج هستند. طرفین در این نوع نکاح باید به سن قانونی ازدواج برسند و از لحاظ جسمی و ذهنی نیز قادر به ازدواج باشند.
3. عدم انتفاع
طرفین ازدواج از نکاح شغار نباید برای دستیابی به نفع شخصی یا مالی استفاده نمایند. به طور کلی می توان گفت این ازدواج، باید بر مبنای رابطه زناشویی متقابل و صادقانه بین طرفین صورت گیرد.
4. رعایت حقوق زن
ازدواج شغار نباید منجر به نقض یا تضییع حقوق زن شود. در ازدواج زن باید دارای حقوق مختلف همچون حق مسکن، مهریه، نفقه و حضانت فرزندان باشد.
حکم نکاح شغار
نکاح شغار در جمهوری اسلامی ایران، توسط شرع باطل اعلام شده است. ازدواج در اسلام به عنوان معامله حلال و متقابل بین طرفین در نظر گرفته می شود. بر اساس نکاح شغار، طرفین دارای حقوق و وظایف مختص به خود هستند. یکی از اساسی ترین حقوق زنان در ازدواج مهریه است که در این نوع عقد مورداز آن غفلت شده است. در اسلام، نکاح شغار به دلیل عدم تعیین مهریه برای زن این حق اساسی را نقض می کند. این نوع ازدواج در جمهوری اسلامی ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی،باطل شناخته می شود.
در اسلام ازدواج مبتنی بر شرع و اخلاق می باشد و بر پایه توافق و رضایت طرفین بنا شده است. تعیین و پرداخت مهریه در ازدواج اسلامی به عنوان یکی از حقوق اساسی زنان شناخته می شود. عدم وجود این حق می تواند باعث باطل شدن ازدواج و ساقط شدن اعتبار آن گردد. از این رو، نکاح شغار در جمهوری اسلامی ایران به عنوان ازدواجی شناخته می شود که مهریه در آن تعیین نمی شود. به همین دلیل است که این نوع ازدواج باطل و غیر قانونی است. قوانین و مقررات شرعی و حقوقی این موضوع را تایید کرده اند.
نکاح شغار چگونه انجام می شود؟
در شرع اسلام و فرهنگ بسیاری از دیگر جوامع، ازدواج بدون در نظر گرفتن دین و مذهب خاص درست ترین و رایج ترین روش برای بقای نسل و تشکیل خانواده است. به همین دلیل همواره مورد احترام افراد مختلف است. انواع نکاح در شرع مقدس اسلام تعریف شده اند و قانون مدنی برای تبعیت از شرع، آن ها را به رسمی می شناسد. الزامات و شرایط انواع عقد در اسلام ذکر شده اند.
روش های موجود برای تحقق ازدواج به صورت صحیح و اصولی باید شان و منزلت زوجین را حفظ کند. در احقاق حقوق و تکالیف زوجین نباید خلل ایچاد گردد. نکاح شغار یکی از انواع عقود است که به دلیل غفلت از حقوق زن، مهریه، به شدت توسط اسلام نهی شده است. در رابطه با نکاح شغار باید در نظر داشته باشید که در این نوع ازدواج یکی از مردان باید این عبارت را بگوید: دختر یا خواهد خود را به عقد شما در می آورم به شرطی که دختر یا خواهر خود را به نکاح من درآوری. مهریه در این نوع عقد، ازدواج دیگری است. این عبارت باید توسط طرفین تایید شود.
تاریخچه نکاح شغار
تاریخچه این نوع نکاح به دوره ها و فرهنگ های مختلف باز می گردد. نکاح شغار در برخی از جوامع و فرهنگ ها به عنوان راهکار مواقع خاص شناخته می شود. این نوع ازدواج به طور معمول در شرایطی صورت می گیرد که مرد و زن قادر به ازدواج به صورت دائم با یکدیگر نمی باشند. نکاح شغار در شرایط اقتصادی، اجتماعی و به منظور حفظ نسل یک راهکار موقت است. این نوع عقد در برخی مناطق و فرهنگ ها ممکن است با توافق طرفین به صورت آزادانه صورت گیرد و شرایط برای طرفین تعیین گردد. در حالی که در برخی جوامع ممکن است با تایید و تنظیمات قانونی یا مذهبی و رعایت شرایط خاص صورت گیرد.
کلام آخر
اساسی ترین عقد برای تشکیل خانواده و روابط زوجیت بین زن و مرد، عقد نکاح می باشد. در این شرایط طرفین از حقوق قانونی زوجیت بهره مند خواهند شد و در مقابل تکالیف مشترک ناشی از زندگی زناشویی را می پذیرند. یکی از انواع عقد، نکاح شغار می باشد که در قبل از اسلام بین افراد رایج بوده است. این عقد در شرایطی صورت می گیرد که به صورت همزمان دو زن به عقد نکاح دو مورد درآیند. مهریه هر یک از زنان، ازدواج با مرد دیگری است. در این نوع عقد برای زوجه مهریه ای تعیین نمی شود. از این رو، از حقوق زنان در ازدواج عفلت خواهد شد.