سند اوقافی چیست و تفاوت آن با سند ملکی

یکی از مهمترین مزایای سند اوقافی این است که برای افراد با بودجه کم گزینه بسیار مناسبی است. با خرید ملک با این شرایط علاوه بر این که می توانید صاحب ملک شوید، می توانید وام ساخت و ساز نیز برای آن دریافت نمایید. املاک اوقافی در حقیقت املاکی هستند که زمین آن توسط فردی وقف شده و در ازای اقساط 99 ساله اداره اوقاف آن را به افراد دیگر اجاره می دهد و درآمد به دست آمده را صرف امور مربوطه می کنند. لازم به ذکر است که املاک اوقافی سند دارند و برای فروش و خرید خانه، رهن و اجاره آپارتمان و ساخت و ساز در زمین آن ها مشکلی وجود ندارد. این سند با سند ملکی دارای تفاوت های قابل توجهی می باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می توان با بهترین وکیل ملکی در تهران مشورت کرد.

سند اوقافی چیست؟

سند اوقافی به مالک اختیار کامل نمی دهد و علاوه بر اقساط سالانه که باید به اداره اوقاف پرداخت شوند، پس از 99 سال در رابطه با اجاره مجدد این املاک تصمیم گیری می شود. برای نقل و انتقال سند اوقافی به اجازه اوقاف نیاز دارید. املاک با سند اوقافی دارای سند اعیان و اجاره نامه عرصه ملک موقوفه می باشند و در حقیقت خریدار روی عرصه هیچ گونه مالکیتی ندارد و مالک اعیان می باشد. در حقیقت یکی از تفاوت های سند اوقافی با سند ملکی در این است که بدون مجوز امکان خرید و فروش آن وجود ندارد. برای ایجاد تغییرات در این املاک باید در حضور اداره اوقاف چندین مرحله طی شوند.

سند ملکی چیست؟

سند ملکی به صورت شش دانگ است و در حالت های تک برگ و چند برگ در اختیار مالک قرار می گیرد. در اسناد ملکی، مالک چه یک چه چند نفر باشند، نام آن ها در اسناد با شماره پلاک ثبتی مجزا درج می گردد.  پلاک ملک و هویت مالک را می توان به راحتی از طریق اداره ثبت اسناد و املاک رهگیری کرد.

• در اسناد ملکی افراد، سند شش دانگ یا به اندازه سهم فرد سند دفترچه ای و منگوله دار وجود دارد و منگوله نباید دست خورده باشد. حدود اربعه در اسناد ملکی از چهار طرف شمال، جنوب، شرق و غرب مشخص شده اند. نقل و انتقال این گونه اسناد باید در دفاتر اسناد رسمی انجام گیرند. در غیر این صورت اعتبار قانونی ندارند.
• شماره سریال اوراق اسناد از اهمیت قابل توجهی برخوردار هستند و تمام اوراق به اسناد ملکی مربوط هستند. از این رو، شماره سریال تمام صفحات باید یکسان باشند.
• اعتبار سند ملکی شش دانگ از اسناد اوقافی بیشتر است و این امر باعث شده تا قیمت املاک اوقافی کمتر باشد. لازم به ذکر است که اختیار املاک اوقافی با خریدار است. ارزش املاک با اسناد ملکی 20% بیشتر از املاک اوقافی است.
• هنگام معامله ملک وقفی، باید از اداره اوقاف علاوه بر اداره ثبت اسناد استعلامات لازم را گرفت. نکات معاملات املاک اوقافی باید با نهایت دقت رعایت شوند.

مقایسه اسناد اوقافی و ملکی

املاک اوقافی با اسناد اوقافی تفاوتی با املاک شخصی ندارند. در حالی که اسناد اوقافی و ملکی دارای تفاوت های قابل توجه با یکدیگر می باشند که قبل از تصمیم گیری باید در نظر گرفته شوند.

• اسناد ملکی دارای ارزش 20% بیشتر از اسناد اوقافی هستند.
• در اسناد اوقافی شما به عنوان مستاجر موقوفه در نظر گرفته می شود و مالک اعیان شناخته می شود.
• املاک با اسناد اوقافی با املاک شخصی تفاوتی ندارند و علاوه بر پرداخت اجاره سالانه به اداره اوقاف، باید برای خرید، فروش و ایجاد تغییر در این املاک از اداره اوقاف اجازه بگیرید.
• اجاره املاک اوقافی چندان زیاد نیست. برای زمین 200 متری در مناطق تهران اجاره املاک اوقافی حدود 300 تا 400 هزار تومان می باشد.

نحوه تشخیص املاک با اسناد اوقافی

املاک اوقافی برای انجام امور خیریه و عمومی وقف می گردند از این رو، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. به منظور پیشگیری از سوء استفاده و تشخیص صحیح املاک اوقافی، شناخت و توجه به تفاوت های اسنادی بین آن ها لازم و ضروری است. یکی از روش های آسان تشخیص املاک اوقافی و بارزترین ویژگی متمایزکننده این اسناد، نگارش عنوان اوقافی روی جلد اسناد می باشد. عنوان املاک اوقافی این امکان را در اختیار افراد قرار می دهد تا به راحتی املاک اوقافی را تشخیص می دهند.

روش دیگر تشخیص اسناد اوقافی این است که در اسناد شخصی، عبارت شش دانگ عرصه و اعیان درج شده که نمایانگر مالکیت کامل روی زمین و ساختمان می باشد. در اسناد اوقافی تنها عبارت شش دانگ اعیان مشاهده می شود. این امر نمایانگر آن است که شخص روی عرصه مالکیت ندارد.

در صورت عدم دسترسی به اسناد اوقافی، می توان از اداره اوقاف استعلام آن را دریافت نمود. با پرس و جو از اهالی و مشاورین املاک منطقه ملک، می توان از وقفی بودن آن اطمینان حاصل کرد.

مزایا و معایب اسناد اوقافی

یکی از مهمترین مزایای اسناد اوقافی آن است که این املاک به عنوان گزینه جذاب سرمایه گذاری در حوزه املاک و مستغلات شناخته می شوند. از دیگر مزایای اصلی این اسناد می توان به قیمت مناسب آن ها اشاره کرد. قیمت این املاک در مقایسه با املاک شخصی بین 5 تا 20% کمتر می باشد. این ویژگی جذاب برای افراد با بودجه کم، امکان ورود راحت به بازار املاک را فراهم می سازد.

از دیگر مزایای اسناد اوقافی می توان به سرمایه گذاری بلند مدت اشاره کرد. در حقیقت مشابه دیگر املاک و مستغلات، از املاک موقوفه می توان انتظار سود بلند مدت داشت. ارزش این نوع املاک در طول زمان افزایش می یابد و برای مالک فرصت های سودآوری خوبی فراهم می سازد.

از مهمترین معایب اسناد اوقافی می توان به این موضوع اشاره کرد که فرآیند قانونی خرید املاک اوقافی پیچیده و زمان بر است. املاک اوقافی به اهداف خاص خیریه و اجتماعی اختصاص دارند از این رو ممکن است در نحوه استفاده از آن ها، محدودیت هایی وجود داشته باشد که سرمایه گذار باید آن ها را در نظر بگیرد.

کلام آخر

اسناد ملکی و اوقافی دو نوع سند مالکیت هستند که هر یک دارای ویژگی ها و کابردهای مختص به خود هستند. سند ملکی به مالکیت فردی و خصوصی املاک اشاره دارد، در حالی که سند اوقافی به مالکیت عمومی املاک اشاره دارد. هر دو سند توسط مراجع ذی صلاح به طور رسمی ثبت و صادر می گردند و دارای اعتبار قانونی می باشند. شناخت تفاوت ها و شباهت های میان این اسناد در انجام امور مربوط به ملک ها و املاک به افراد کمک می کند.